Want als er iets is wat we niet gaan missen, zijn het zinnetjes als: “De teamprestatie is belangrijker dan het feit dat ik zes keer heb gescoord.” Als de voetballers al de tijd nemen om iemand te woord te staan, krijg je een belachelijk voorspelbaar of nietszeggend antwoord. Nadat keeper Mickey van der Hart zijn debuut had gemaakt voor Ajax 1, kwam hij bijvoorbeeld op de proppen met het inspirerende “We gaan nu weer door naar de volgende wedstrijd.” Of ze zitten zo met hun mediatraining in hun hoofd, dat de voetballers niet eens meer uit hun woorden komen:
Advertentie
Maar laten we vooral Sjaak Polak niet vergeten. De Hagenees liet de voetballerij al zien dat een beetje zelfspot, zelfbewustzijn en een flinke dosis humor geen kwaad kan. Polak was geen speler waar je voor naar het stadion ging. Je bleef voor hem juist voor de televisie liggen om vervolgens lachend van de bank af te rollen. En omdat hij inmiddels gestopt is, is Polak de ideale persoon om de voetballers komend seizoen een handje te helpen met een creatieve mediatraining.
In een wereld waarin spelers, coaches en clubs zichzelf overdreven serieus nemen, onderscheidde Polak zich namelijk omdat hij zichzelf voortdurend op de hak nam. Hij poeierde eens per ongeluk keihard een bal in de kruising tegen zijn jeugdliefde ADO. “Ik mikte op het reclamebord, maar hij ging er aardig in,” zei Polak na de wedstrijd.
Ook kende hij zijn eigen beperkingen. Dat liet hij merken toen hij tijdens een wedstrijd tegenover de razendsnelle Andwelé Slory stond. Hij kon de rappe rechtsbuiten niet bijbenen. “Gewoon je helm opzetten en je motor starten, da’s het enige wat je kan doen tegen die gasten,” gaf Polak na afloop toe.
Zijn eerlijkheid was ontwapenend. Polak stond bekend als een keiharde linksback en liep daar in de media niet voor weg. “Ellebogen of doodschoppen geef ik niet, maar ik kan wel eens onberekenbaar uit de hoek komen,” zei hij eens. Hij schoof ook niet onder stoelen of banken dat hij niet het beste maatje van de scheidsrechters was: “De KNVB kan de kaarten beter per post sturen,” zei hij na zijn zoveelste gele prent.
Advertentie
Niet alleen in het veld was hij bikkelhard voor zijn tegenstanders, maar ook na afloop van een wedstrijd. Je ziet wel eens voetballers die zich rollebollend over het veld bewegen met een tegenstander en vervolgens na afloop doodleuk vertellen dat ze zich niet met de tegenstander bezighouden, maar alleen naar zichzelf kijken. Polak deed dat niet. Hij hield de kijker niet voor de gek. Als hij gefrustreerd was, dan zou je het weten en dan spatte dat van je televisiescherm af.
Dat was vooral goed merkbaar na zijn debuut voor Veendam in de legendarische Langeleegte. Tijdens de wedstrijd haalde Polak ‘verhaal’ bij Cambuur-spits Ruud ter Heide, die daarna ineens op de grond lag. Polak kreeg rood voor natrappen, maar het incident stond niet op beeld. De verslaggever vroeg hem wat er precies gebeurde waarop Polak antwoordde: “Ik stond niet op zijn voet. We raakten elkaar gewoon aan. Dat is alles. Alleen dat hij dan op drie plaatsen zijn been breekt en zo weer door ken voetballen. Knap hoor.”
Zijn brein produceerde tijdens zijn carrière natuurlijk ook een handvol opmerkelijke, en soms verwarrende metaforen, maar dat remde zijn creativiteit niet. Tijdens een avondje NAC werd Polak in zijn edele delen gegrepen door tegenstander Anthony Lurling.”Ik dacht dat hij Lingo aan het spelen was, ik ben blij dat ze er nog in zitten. Volgens mij hebt-ie een rooie bal gepakt, want hij was nogal gevoelig,” legde Polak uit. Polak was geen speler die alleen maar kon uitdelen, hij incasseerde ook en kon dat gelijk relativeren.
Niemand zal Polak herinneren door zijn geniale steekballetjes. De babbeltjes die hij met verslaggevers maakte, liepen als een rode draad door zijn loopbaan. En daarmee heeft hij ook een blijvende indruk achtergelaten.
Volgend seizoen zullen de clichés ons weer om de oren vliegen. Eerlijkheid, creativiteit of inzicht hoef je van spelers niet te verwachten. We zijn het niet anders gewend. Maar ik hoop dat Polak deze gewoonte eens kan doorbreken. Tegenwoordig gaat het hem voor de wind als hoofdtrainer in het amateurvoetbal en daarnaast organiseert hij ook nog kinderfeestjes. Dat is leuk. Maar stiekem hoop ik dat hij zijn verantwoordelijkheid neemt, voor de voetballerij opkomt en mediatrainer wordt. Dan zou hij tijdens zijn eerste les de klas vol monddode voetballers kunnen verwelkomen met dit filmpje:—Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.