De antifascistische boksschool die de wereld wil verbeteren

De wijk in Marseille staat vol met dure bistro’s, maar je ziet er ook muren van steegjes volgekalkt met graffiti en groepjes jonge drugsdealers. Arm en rijk komt elkaar hier elke dag tegen. Het is ook een wijk met een bijzonder populaire boksschool. In een gymzaal in het centrum van Marseille boksen transgenders, immigranten, gesluierde vrouwen en buurtjochies samen, ondanks de grote verschillen.

“Hier leren we elkaar kennen door middel van inspanning. Vooroordelen zijn hier verboden,” vertelt Hazem, één van de oprichters van de school. Drie jaar geleden werd de school opgericht door antifascisten, in samenwerking met activisten onder de lokale bevolking. Ondertussen zijn er in de club allerlei soorten mensen te vinden. “Je komt hier alles tegen; jong, oud, homo, transgender, migrant, student of werklozen,” vertelt Hazem. “Mensen komen hier omdat ze zich hier comfortabel en prettig voelen. De meeste van onze leden zijn vrouwen, waarvan sommige gesluierd zijn. In tegenstelling tot wat er vaak wordt gedacht, draait het hier niet alleen maar om geweld.”

Veel sportscholen in Marseille worden gezien als een ontmoetingsplek, waar mensen graag in hun vrije tijd komen. Er zijn echter maar weinig sportclubs of scholen die zich zo erg mengen in de multiculturele samenleving als deze boksschool. De school wordt daarom door haar leden meer beschouwd als een wijkvereniging dan als een ‘antifa-club’.

Maar naast het boksen is de school wel bezig met een antifascistische strijd, al uiten ze dat niet met geweld. “We zijn een reactie op de onderdrukking door het collectief,” benadrukt Hazem. “Deze groep is ons antwoord op alle vormen van onderdrukking. Tegenwoordig is iemand al kwetsbaar als hij of zij geïsoleerd en alleen is. In deze wijk zijn alle oneerlijkheden die heersen in de samenleving goed terug te vinden. Dankzij deze school en de training leren mensen om niet te lijden, om niet het slachtoffer te zijn. Wij zijn een collectief, en geen klein collectief. We willen samen bouwen, waarbij ieder zijn eigen eigenaardigheden meebrengt.”

Dat collectieve gevoel wordt niet alleen in woorden geuit, maar ook in de boksoefeningen. Als er krachtoefeningen worden gedaan, vormen alle leden een cirkel en steunen ze op elkaars schouders. Op het teken van de coach voeren ze allemaal dezelfde oefening uit. Via de fysieke ondersteuning worden de zwakkere sporters aangespoord door de sterkeren en zo helpt iedereen elkaar. “De gezamenlijke inspanning overwint individuele grenzen,” legt een coach uit.

In de jaren negentig was de strijd tegen extreemrechts in Marseille een van de meest gewelddadige van Frankrijk. Er werden zelfs molotovcocktails naar burgemeesters gegooid. Dat geweld verdween uiteindelijk naar de achtergrond, maar de ideeën niet. Vandaag de dag wordt de strijd tegen de extreemrechtse samenleving gevochten via burgerinitiatieven zoals deze boksschool. Het doel: het bouwen van een ‘wijk van de toekomst’ waarin geen racistische ideeën bestaan.

“Ze proberen aan de ene kant de gebreken van de samenleving te repareren, terwijl ze aan de andere kant de extreemrechtse initiatieven proberen te bestrijden,” zegt Frederick Joel Guilledoux, auteur van het boek Le Pen en Provence.

Het jaar 1995 was een hoogtepunt. De zeventienjarige Ibrahim Ali werd in zijn rug geschoten toen hij een groep aanhangers van Front National tegenkwam. Hij overleefde het niet. Als reactie daarop startte de antifascistische groep Francs Tireurs Partisans (FTP) een reeks aanvallen. De activisten, waarvan sommige nog in Nicaragua en El Salvador hadden gevochten, zouden eind jaren negentig worden opgesloten voor ernstige misdaden.

Eind jaren negentig nam het geweld tussen beide groepen af. FN ging een overgangsperiode in, en ze stopten met de agressie. Voor antifabewegingen werd het beeld van hun vijand vager. Het was minder duidelijk waar eigenlijk tegen gevochten werd.

“Sinds 2000 is dat gevaarlijke karakter van FN weg,” verklaart Guilledoux. “De extreemrechtse kant is er nog, maar het is in tweeën gesplitst. Het aantal aanhangers is gehalveerd. Nog steeds zijn er grote demonstraties tegen FN, maar het overgrote deel van de bevolking protesteert nu tegen het extreemrechtse.”

Dus als je toch actie wil voeren als antifa-beweging, is er een betere manier om te vechten tegen racisme dan Afghaanse migranten te laten boksen met bewoners? Dat vroeg de gastheer van de populaire boksschool eerder dit jaar. Het is een manier om xenofobie te bestrijden zonder meteen een politieke discussie aan te gaan. “Toespraken zijn nergens meer goed voor,” vindt Hazem. “Iedereen kan een goede toespraak houden door dingen goed te praten met de juiste woorden. Onze waarden en ideeën zijn zichtbaar in onze acties. Mensen zullen onze principes begrijpen als ze ons aan de slag zien.”

Iedereen is welkom en iedereen kan bij ze terecht. “Met een prijs van tien euro zijn we een van de goedkoopste boksscholen van Marseille. Deelnemers worden hier niet gezien als klanten. Ze behoren tot het collectief en investeren in zichzelf als ze bij de school blijven.” De coaches zijn vrijwilligers en er is geen hiërarchie. “Er is geen concurrentie, geen baas. De leden zijn de school. Dat is juist zo mooi,” aldus Hazem.

Vandaag leidt de Oekraïense Roman de training. De antifascistische medaillewinnaar uit Wit-Rusland heeft doordringende blauwe ogen en behoorlijke biceps. Hij heeft Fawzi, een lokale inwoner, meegenomen. Zijn training beschrijft Roman als “iets wat ik beter aan heel Europa zou kunnen leren.” De technieken zijn experimenteel, maar zullen volgens hem worden gebruikt door de coaches van morgen.

De school heeft ook een drievoudig gouden medaillewinnaar opgeleid: Felix Bossoin. Nadat ze hem in het populaire boksen hadden opgeleid, specialiseerde hij zich bij een andere school in Sambo-boksen. Hij blijft wel trouw aan zijn oorspronkelijke school, omdat hij het zo’n fijne en aparte plek vindt. “Ik blijf terugkomen omdat de sfeer anders is, niet alleen omdat we hier allemaal dezelfde ideeën hebben. De coaches weten wat ze doen, en de cursussen zijn tien in plaats van vijfhonderd euro, zoals bij andere scholen,” zegt hij.

Hij blijft ook trouw aan de principes van het delen van techniek en kennis. “Ik ben altijd beschikbaar om mensen in nood te helpen,” vertelt hij. “Als ik train, kijk ik altijd naar anderen. Ook als de coaches het al heel goed weten, deel ik mijn ervaringen en ideeën.” Het is een manier voor hem om te blijven groeien en te investeren in de club.

“We zijn hier niet om mensen te hersenspoelen. Sterker nog, we willen gewoon laten zien dat de samenleving op een andere manier kan functioneren. Met een geest van solidariteit, kunnen we grote dingen doen,” concludeert Hazem.

—

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.