Tegenwoordig zwemt ze in een Duits zwembad om te trainen voor de Olympische Spelen. Toen het IOC bekend maakte dat dit jaar in Rio een team van vluchtelingen aanwezig meedoet, sprong Yusra Mardini dus een gat in de lucht. Het jonge zwemtalent uit Syrië is één van de uitverkorenen en zal onder de vlag van het IOC in het Braziliaanse water duiken. Het 18-jarige meisje dat een jaar geleden een hoop levens redde, gaat nu op jacht naar een medaille.
Advertentie
Toen hun huis werd verwoest, hadden de zussen Yusra en Sarah Mardini niets meer. In augustus 2015 vluchtten ze uit Syrië. Vanuit Damascus vertrokken ze via Beirut naar Turkije, waar ze samen met achttien anderen op een gammel bootje stapten – waar eigenlijk zo’n zes à zeven mensen op mogen. De boot vertrok vanuit Izmir, maar al snel begaf de motor het en leek het erop dat de boot zou zinken. Het overgrote deel van de passagiers kon niet zwemmen en zou de tocht nooit overleven. Maar Yusra, Sarah en twee andere inzittenden doken het water in.“Ik zou me erg schamen als onze boot was gezonken. Er zaten veel mensen in de boot die niet konden zwemmen. Ik wilde niet blijven zitten en klagen. Als we zouden zinken, dan wilde ik tenminste wel trots op mezelf en mijn zus kunnen zijn,” zegt Yusra.Yusra stond in eigen land bekend als een groot zwemtalent. In 2012 deed ze al mee aan het WK in Turkije. Maar een boot met passagiers voorttrekken midden op zee is zelfs voor de meest getrainde zwemster een helse klus. Ze sleurde samen met de drie anderen de boot mee in een ijzingwekkende tocht die eeuwig leek te duren.“We hebben drieënhalf uur gezwommen totdat we bij het Griekse eiland Lesbos aankwamen. Het was vreselijk. Ik kon niets zien want ik draag normaal gesproken een bril. We konden wel het eiland zien, maar het leek maar niet te lukken om dichterbij te komen. Sindsdien haat ik de zee,” vertelt Yusra.
Advertentie
Uiteindelijk lukte het de groep om het vasteland te bereiken, maar daar was de horrortocht nog lang niet afgelopen. De groep, inmiddels bestaande uit ongeveer dertig man waaronder een neef van Yusra en een baby van een paar maanden oud, vervolgde de reis. Ze trokken door Griekenland, Macedonië, Servië en Hongarije, waar ze aan de grenzen telkens angstige momenten beleefden. Yusra en Sarah verstopten zich urenlang in een graanveld voordat de Hongaarse politie ze vond en meenam. Later renden ze weg en konden ze hun tocht vervolgen.Ondertussen werd de groep van dertig onderweg flink uitgedund, nadat een aantal door de politie werden meegenomen. Na tussenstops in Oostenrijk en München kwamen Yusra en Sarah uiteindelijk aan in Berlijn, waar ze later herenigd werden met hun vader, moeder en jongere zusje. Hiermee was de helse tocht van vijfendertig dagen eindelijk afgelopen.Yusra schreef zich na haar aankomst in september zo snel mogelijk in bij een zwemvereniging, genaamd Wasserfreunde Spandau 04. Daar had coach Sven Spannenkrebs al gauw door dat hij met een bijzonder talent te maken had. Eigenlijk wilde Yusra haar zinnen zetten op de Olympische Spelen van 2020, totdat bekend werd dat het IOC dit jaar een Olympisch team speciaal voor vluchtelingen (onder de naam Team of Refugee Olympic Athletes, ROA) zou vormen. Yusra kwalificeerde zich en schittert dus deze zomer in Rio.
Toen het nieuws bekend werd kreeg de Syrische zwemster opeens aandacht van over de hele wereld. Coach Spannenkrebs stopte naar eigen zeggen zijn telefoon in de koelkast omdat hij gek werd van hoeveel mensen hem belden. Uiteindelijk hielden hij en Yusra een persconferentie, waar zelfs journalisten uit Japan naartoe kwamen. Ze was zichtbaar trots dat haar verhaal zo ongelofelijk veel had losgemaakt.
Advertentie
Maar buiten de spotlights is het ook gewoon hard werken. Yusra moet de trainingen voor het grootste sportevenement ter wereld zien te combineren met huiswerk en lessen op school. Elke dag traint ze twee keer in het zwembad van het Olympiastadion, dat ooit is opgebouwd door Adolf Hitler voor de Olympische Spelen van 1936. Het maakt haar niet veel uit. Yusra heeft in Berlijn in ieder geval lang niet dezelfde problemen als in Syrië. Door de oorlog kon ze soms niet zwemmen. Een bom sloopte zelfs het dak van het zwembad in Damascus. Maar Yusra is hard en vastberaden, want ook na dat bombardement bleef ze er zwemmen.In Duitsland volgt Yusra een speciaal programma voor jonge topsporters. Elke ochtend staat ze om 7 uur op en traint ze twee à drie uur bij het Olympische zwembad. Daarna volgt ze haar reguliere lessen op school, om vervolgens weer richting het Olympiastadion te gaan voor de volgende training. Een zwaar programma, maar de 18-jarige weet waarvoor ze het doet. Ze gaf eerder aan dat ze Syrië behoorlijk mist, maar teruggaan is geen optie. Ze wil haar familie, haar volk en alle andere vluchtelingen trots maken.
Het liefst wilde Yusra vroeger piloot worden, maar die droom staat even op een laag pitje. De Olympische Spelen gaan ever voor. “Ik raak steeds meer gemotiveerd en tel de dagen af tot het moment dat we met alle vluchtelingen samen het stadion in Rio binnenlopen. Ik ben erg dankbaar voor dit initiatief van het IOC. Niet alleen voor mezelf, maar ook voor het signaal dat naar alle vluchtelingen ter wereld gaat”.Het is geen geheim dat er in Duitsland veel controverse rondom vluchtelingen is geweest. Ze worden nog steeds niet door iedereen geaccepteerd bij onze oosterburen – eigenlijk geldt dat voor heel Europa. Een medaille voor Yusra zou een flinke boost voor het imago van alle vluchtelingen in Duitsland kunnen betekenen.Maar zover is het nog lang niet. De concurrentie is moordend Yusra’s onderdeel: de vrije slag. Mardini gaf zelf aan dat ze stiekem ook al naar de Spelen van 2020 in Tokio kijkt. Over vier jaar moet ze zeker in staat zijn om een medaille binnen te slepen, maar de vraag is wel onder welke vlag ze dan uit zou komen. De Syrische zwembond houdt Yusra’s prestaties nauwlettend in de gaten, want het zou voor het regime van Assad mooie propaganda zijn als een jonge, populaire sporter voor Syrië uit zou komen. Voorlopig zal ze nog niet terugkeren, misschien in de toekomst wel. En dan hopelijk met een paar medailles op zak.—Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.