Een middag in de Zweedse wijk waar Zlatan Ibrahimović opgroeide

Bij de chauffeur kun je geen kaartje kopen, vertelt een stationsmedewerker me: “Normaal kun je wel een kaartje kopen in de bus, maar niet op lijn 5. De chauffeur zit afgeschermd, je kan hem niet aanspreken. De bus rijdt namelijk door Rosengård.”

Dat Rosengård een slechte reputatie heeft was me bekend, maar zo erg had ik het me niet voorgesteld. Ik studeer journalistiek in Oslo, ben geïnteresseerd in de Scandinavische sportcultuur, en ik wilde weleens onderzoeken wat het succes van Zlatan Ibrahimović betekent voor de arme wijk waar hij geboren is.

Op een zaterdag reis ik met de boot van Oslo naar Kopenhagen, en vanaf de Deense hoofdstad is het nog vijftig minuten met de bus naar Malmö. Terwijl de bus over de beroemde brug tussen Denemarken en Zweden rijdt, bedenk ik me dat dit het missen van een paar lessen op de universiteit al meer dan waard was. Tegen het einde van de ochtend kom ik, met lijn 5, dan eindelijk aan in Zlatans oude wijk Rosengård.

Vanaf de bushalte hoef je niet lang te lopen om te zien dat Zlatan de trots van de wijk is. Aan de zijkant van een flatgebouw, om de hoek van zijn oude huis, wordt het Zweedse voetbalfenomeen groot afgebeeld, met daarbij de tekst “Home is where the heart is”. Deze herinnering aan Zlatans verleden lijkt een zeldzaam lichtpuntje in een wijk waar armoede overal goed zichtbaar is.

Vlak voor het oude huis van de familie Ibrahimović ligt het pleintje waar Zlatan in zijn jeugd voor het eerst kennismaakte met een voetbal. Het veldje ligt er, in tegenstelling tot in zijn jeugdjaren, mooi bij. Het is in 2007 door Zlatan omgedoopt tot Zlatan Court en heeft een mooie, zwarte ondergrond van kunststof met witte lijnen. Als het donker wordt gaan bovendien de speciaal geplaatste lampen rondom het veldje aan.

De luxe van het voetbalveldje is een groot contrast met de omgeving. Aan het begin van de zaterdagmiddag verschijnen de eerste kinderen bij het veldje, die rondrennen met een winkelwagen vol oud ijzer. Niet veel later arriveren andere kinderen met een lekke voetbal, in de hoop dat er snel iemand komt met een werkende bal.

Na een kleine wandeling rondom de Zlatan Court kom ik twee enthousiaste mannen tegen. De een vertelt de ander in het Engels over zijn periode in Rosengård, waar hij tussen 2002 en 2006 woonde. “Vroeger was het net zo. De meeste kinderen hadden geen goede voetbal, want dat was een luxe,” zegt Filip (27) met een blik naar de kinderen die nog altijd hopeloos wachten op een goede bal. “Mijn familie en ik woonden vroeger op de zesde verdieping, de familie Ibrahimović op de vijfde,” vertelt hij.

“Voor deze wijk is Zlatan een grote inspiratiebron. Niet alleen omdat hij hier vandaan komt, maar ook omdat bijna iedereen hier een migratieachtergrond heeft. Door hem geloven kinderen hier meer in hun kansen. Dat is een grote hulp, want ongeveer tachtig procent van de mensen die rondom dit pleintje wonen is werkloos.” Filip wil niet gefotografeerd worden. “Ik woon tegenwoordig in Göteborg,” zegt hij. “Ik kom graag in Rosengård, maar ik wil er niet meer mee geassocieerd worden.”

Even verderop loopt een man van in de dertig. Hij is onderweg naar een offerfeest, maar Aqif wil wel over zijn wijk vertellen. “Alleen audio, geen video,” zegt hij met een strenge blik. Ik ga akkoord. In tegenstelling tot Filip woont Aqif al zijn hele leven in Rosengård. “Ik zag de ontwikkeling van Zlatan met eigen ogen. Hij liep altijd met een bal rond, en als hij geen bal had, stuurde hij iemand om een bal te halen. Toen zijn carrière begon, viel het trouwens wel mee hoe populair hij hier was. Toen was hij nog niet de grote Zlatan van nu. Het hele pleintje was toen idolaat van de Braziliaanse Ronaldo, inclusief Zlatan.”

Aqif vertelt dat de situatie in de wijk met de jaren problematischer is geworden. “Je ziet regelmatig kinderen van tien tot vijftien jaar met geweren rondlopen en bovendien is er een groot drugsprobleem. Naar ouderen was er altijd respect, maar ook dat is grotendeels verdwenen. De jeugd van tegenwoordig kijkt minder hoopvol naar het leven dan de jeugd in onze generatie. De mensen die Zlatan inspireert zijn met name de voetballers in de wijk. De Zlatan Court lijkt een enorme bonus voor de wijk, maar het is vooral een plek waar toeristen komen. Iedere dag weer.”

Aqif wordt gebeld. Hij blijkt laat te zijn voor een afspraak en vertrekt. Een blik naar links leert dat de eerder genoemde kinderen inmiddels waardevolle schroot én niet-lekke ballen tevoorschijn hebben gehaald. Enthousiast rennen ze de Zlatan Court op en beginnen ze vanuit alle hoeken en standen op het doel te schieten. Na het spotten van de camera draaien enkele kinderen zich om. Trots en met stoere blikken poseren zij voor de lens. Nadat de lens niet meer op ze gericht is, rennen ze richting de camera. “Movie! YouTube? Facebook? Please, yes?”

Even verderop in de wijk is er een doorgang voor fietsers en wandelaars. Daarop staat ook een quote van Ibrahimovic: “Je kan een mens uit Rosengård halen, maar je kan Rosengård niet uit een mens halen”. De Zlatan Court en andere blijvende herinneringen aan hem tonen aan dat de verbinding tussen Zlatan en Rosengård sterk is. Zijn wijk is trots op hem.

“Voor ons is hij nog altijd een van de jongens uit Rosengård,” vertelt Filip. “We zagen hoe Zlatan soms eens een fiets stal, problemen veroorzaakte en een deugniet was. Dat beeld hebben wij van Zlatan. Nu zien wij hem op tv voetballen en veel geld verdienen, maar zijn houding heeft hij altijd gehouden, dat maakt hem authentiek..”

Aan het eind van de middag vertrek ik weer richting Malmö centraal station, om terug te keren naar Oslo. Op de boot typ ik wat aantekeningen over de reis op mijn laptop uit en realiseer me dat de reis naar Rosengård een grote indruk op me heeft achtergelaten. Ondanks de omstandigheden blijven de volwassenen hopen op een beter leven in de wijk, terwijl de kinderen in hun onschuld een glansrijke voetbalcarrière voor zich zien. Wellicht tegen beter weten in, maar een ambitieuze toekomst lijkt door Zlatan geen utopie meer.

—

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.