De ontwikkeling van spelers in de opleiding van Middlesbrough

De meesten van ons geven die droom op als ze ergens in de twintig zijn. Dan realiseren we ons dat onze potentie als atleet naar de kloten is geholpen door een hedonistische levensstijl en debuteren er al jongens in het profvoetbal die een stuk jonger zijn.

Daarom dagdromen we soms maar een beetje over hoe mooi het had kunnen zijn als we als tiener, met net wat betere voetbalskills, gescout waren op een amateurveldje. Daar zou dan een grijze, ketting rokende man met een tatoeage in zijn nek staan die, na de wedstrijd, zichzelf bekend zou maken als een scout van een prestigieuze voetbalclub. Het zou het startschot zijn van een schitterende carrière.

De werkelijkheid is natuurlijk veel complexer, maar dit is wel zo’n beetje hoe de meeste mensen denken over jeugdvoetbal. De route die jonge voetballertjes afleggen wordt vaak enorm versimpeld en onderschat. Sommige mensen die denken er verstand van te hebben, doen het hele proces af als een route vol honger en passie.

“We vertellen de jongens altijd dat ze van de reis moeten genieten, hoe lang die ook duurt,” vertelt Dave Parnaby, die aan het hoofd staat van de Middlesbrough’s jeugdopleiding. We zitten in zijn kantoor in het authentieke Rockliffe Park-trainingscomplex. “Het kan een jaar duren, het kan ook vijf jaar duren. Sommigen lopen hier maar heel kort rond.” Hij benadrukt dat succes sterk afhankelijk is van het aantal kansen dat een speler krijgt. Die kansen ontstaan door een consistente vorm, een blessure bij een speler uit het eerste elftal, of een andere reden. De kans over te stappen naar de A-selectie komt voor iedereen op een andere manier tot stand, en het is aan de speler zelf om die kans te herkennen en pakken.

Dave is één van de langstzittende academy managers in Engeland. Hij kreeg bij de oprichting van de Boro Academy in 1998 al de leiding. Hij heeft honderden spelers langs zien komen, waaronder Stewart Downing, Adam Johnson, Chris Brunt, James Morrison en Lee Cattermole. Daarnaast zijn er talloze andere voormalig pupillen van Boro die een succesvolle carrière doorlopen of hebben doorlopen op andere niveaus van de Engelse voetbalpyramide.

“Onze voornaamste doel is het afleveren van spelers voor het eerste elftal, maar als ze daar tekort voor schieten of geen kansen meer krijgen, leiden we in principe op zodat de sport er wat aan heeft,” geeft hij aan. “Dat kan op twee manieren: of we verkopen de speler door met winst, of we vinden een plek voor de speler zonder er wat voor te krijgen. Dat ligt eraan of de speler wil blijven voetballen, natuurlijk.”

“Op financieel gebied denk ik dat we inmiddels de 60 miljoen pond wel zijn gepasseerd,” voegt Dave toe. “We moeten spelers verkopen om de club te helpen door te groeien. Afgelopen zomer verliet Adam Reach ons, om te gaan spelen voor Sheffield Wednesday. Adam heeft een interessante route afgelegd in de jeugdopleiding. Hij zette pas relatief laat grote stappen. Hij brak hier uiteindelijk door, hoewel we hem pas op zijn 18e een contract aanboden. Daarna ontwikkelde hij zich razendsnel, en hebben we het voor elkaar gekregen om in de zomer 5 miljoen pond voor hem te krijgen van Wednesday, wat nog kan oplopen tot 7 miljoen. Dat soort deals zijn doorslaggevend voor ons succes.”

Omdat de jeugdopleiding flinke bedragen ontvangt, zelfs voor transfers naar de Championship, lijkt het een prima beslissing van Steve Gibson om te investeren in Boro’s Academy. “De academy ondersteunt het eerste team,” vertelt Dave ons. Er zit echter verandering aan te komen op het complex, aangezien Dave kortgeleden zijn pensioen heeft aangekondigd. Alhoewel hij niet langer het hoofd van de academy zal zijn, zal Boro ongetwijfeld in staat blijven gebruik te maken van de jarenlange ervaring, kennis en expertise van het spel.

“Voetballers maken tegenwoordig hele andere dingen mee,” geeft hij aan, wanneer we hem vragen naar hoe zijn werk door de jaren heen is veranderd. “We krijgen van van het onderwijs, de overheid en leraren vaker te horen dat er meer druk komt te liggen op de jongens. Daar moeten we ons als club zeker bewust van zijn. We hebben onderwijs altijd voorop gesteld, voor het voetbal zelfs… en ik denk dat dat spelers goed in staat stelt realistisch te blijven. Niet achter elke regenboog staat immers een pot met goud – het is een hard spel.”

“Het moeilijkste aan dit werk blijft het vertellen aan een speler dat hij weg moet bij Middlesbrough Football Club,” voegt Dave daar aan toe. “We proberen het zo vriendelijk mogelijk te managen door empathie naar de jongens en hun ouders te tonen. Ik denk dat we er steeds beter in zijn geworden en beter op zijn voorbereid.” Naast het ontwikkelen van het talent van de jonge spelers, ligt er een grote en bijna vaderlijke last ligt op de schouders van de coaches. Helaas kan niet iedere jeugdspeler doorbreken bij Middlesbrough, en moeten Dave en zijn team de afvallers voorbereiden op de kans dat ze ergens anders zullen belanden.

Toch proberen ze de ontwikkeling van die spelers nog op de voet te volgen, ook als zo’n speler Boro heeft verlaten. “Het is voor ons vaste prik om op zondag in de kranten bij te houden waar zij allemaal zijn. Op maandagochtend en tijdens de lunch bespreken we die jongens dan; of ze hebben gescoord, een transfer hebben gemaakt, opvallend goed hebben gepresteerd of juist van het veld zijn gestuurd. Door ons netwerk probeert de staf contact met deze jongens te onderhouden.”

Door de toenemende kritiek op jonge voetballers, vooral op social media, verandert de druk op hun mentale gesteldheid. Dave geeft aan dat deze druk heel anders is dan toen hij begon. Een hoofd jeugdopleiding moet zich constant aan kunnen passen aan de moderne buitenwereld. Onderwijs, training en technologie staan daarom constant op gespannen voet met elkaar. Het is dan ook aan Dave’s opvolger om het goede werk dat hij heeft verzet voort te zetten.

In Rockliffe Park vangen we een glimp van de dagelijkse routine van een jeugdspeler. Op mededelingenborden bij het enorme overdekte trainingsveld kan je gedetailleerde statistieken en wedstrijdgegevens zien. Daar zie je aan welke vaardigheden en houdingen wordt gewerkt. Na de trainingen lopen de spelers naar zo’n bord om te checken hoe hoog ze zijn geëindigd. Onder de statistieken en wedstrijdverslagen hangt een grafiek waaruit de jongens kunnen opmaken hoeveel calorieën er in verschillende soorten eten zit en hoe lang het duurt voor die weer verbrand zijn.

Om meer te weten te komen over de hindernissen voor jeugdspelers op weg naar succes, spraken we met Ben Gibson over zijn ontwikkeling in Middlesbrough’s jeugdopleiding. Hij kwam al meer dan 100 keer uit voor het eerste elftal in het Championship, en nu de Premier League. Hij is een van die weinigen die niet alleen doorstroomde naar de eerste selectie, maar ook vrijwel wekelijks zeker is van een basisplaats. Boro kreeg dit seizoen tot nu nog maar 25 tegentreffers, onder meer dankzij Ben’s sterke spel in de verdediging.

Voordat Ben doorbrak bij het eerste, hij werd eerst verhuurd aan Plymouth Argyle, York City en Tranmere Rovers. Die verhuurperiodes ziet hij nu als cruciaal deel van zijn ontwikkeling. “Uiteindelijk kom je op het punt dat je klaar bent om met de grote jongens mee te doen. Ik wist dat ik ervaring nodig had in het echte werk. Dat advies geef ik nu door aan andere jonge verdedigers. Ik moest verhuurd worden en wedstrijden spelen – dat is hard en soms moeilijk, maar zo werkt het nu eenmaal.”

“In de lagere divisies heb je spelers die afhankelijk zijn van een overwinning om genoeg geld te verdienen,” voegt Ben daaraan toe. “Het is daar niet alleen maar rozengeur en maneschijn. Daardoor moest ik echt uit mijn comfort zone stappen. Ik wist dat dat was wat ik wilde – hier weggaan, het vak leren en terugkomen als een man, en ik denk dat ik dat ook gedaan heb. Het heeft mijn ogen geopend voor de soms schrijnende realiteit van de lagere divisies, en hoe een carrière in het voetbal er ook uit kan zien. Er is maar een klein aantal spelers dat in de hoogste divisies terecht komt, met strakke trainingsvelden, een goed salaris en een mooie auto van de club. In de lagere divisies gaat het wel over iets anders dan al die luxe.”

Ben herinnert zich dat spelers in de lagere divisies zelf hun kleding moesten wassen, en op lange busreizen door het land gingen. In die cultuur vallen jeugdspelers keihard door de mand, of ze worden harder. “Voor mij was het perfect, want hier bij Middlesbrough zou ik alleen maar verwend worden,” gaat Ben verder. “De faciliteiten hier zijn fantastisch, de coaches zijn geweldig, de velden zijn strak en zo kan ik nog wel even doorgaan. Soms kan het hier te makkelijk voelen, dus daarom wilde ik mezelf testen en uitdagen.”

We spraken ook met middenvelder Adam Clayton, die een hele andere route aflegde naar het eerste elftal van Boro. Adam is vier jaar ouder dan Ben en begon bij Manchester City, dat toen al ongekende bedragen uitgaf om buitenlandse talenten binnen te halen. Bij City redde Adam het niet. Vervolgens kwam hij terecht bij Leeds United, een divisie lager. Via Leeds en Huddersfield werkte hij zich terug naar de top. Hij is dan ook een voorbeeld van hoe de routes van profvoetballers kunnen verschillen, en hoe eventuele tegenslagen een speler kunnen voorbereiden op de rest van hun carrière.

“Ik heb natuurlijk een groot en belangrijk deel van mijn leven doorgebracht in Manchester, en destijds zag ik mezelf dan ook echt niet bij een andere club eindigen,” vertelt Adam over zijn tijd bij City. “In die tijd vond er een omslag plaats. De club kocht veel spelers, de doorstroom viel tegen. Er zijn veel spelers die gedwongen werden een andere club te zoeken, terwijl ze volgens mij goed genoeg waren voor het eerste, zoals Kieran Trippier.”

Adam en Ben kennen allebei jongens die uiteindelijk voor een maatschappelijke carrière hebben gekozen. Het is bijna triest om te weten dat Ben en Adam deel uitmaken van een selecte groep die het gemaakt hebben. Misschien is dat ook de reden waarom de Premier League een manier heeft gezocht om ze wat extra waardering te tonen. Ben en Adam hebben kortgeleden namelijk beide de Premier League Debut Ball uitgereikt gekregen, een award die alleen wordt gegeven aan spelers die minstens drie jaar onderdeel hebben uitgemaakt van een Engelse of Welshe academy. Het is een mooi gebaar, en een officiële erkenning voor de moeite die genomen wordt om een carrière in het voetbal na te volgen.

Spelers die nu nog uitkomen voor de Middlesbrough Academy zullen al snel ervaren dat de jeugdteams waarin zij spelen uit elkaar zullen vallen. Sommige van hun teamgenoten zullen komen te spelen voor Boro, terwijl anderen juist verdeeld zullen worden in alle verschillende hoeken van de Football League en lagere divisies. Hoe lastig het ook is voor jonge spelers als hun teams uit elkaar vallen, helpt dit ze ook banden en vriendschappen te sluiten die een leven lang stand houden.

Adam Clayton zal komend jaar in het huwelijksbootje stappen, en zijn getuige is dan ook niemand minder dan David Ball; momenteel spits bij Fleetwood Town en oud teamgenoot van Clayton in de Boro Academy. Ben Gibson weet precies bij welke clubs al zijn oude teamgenoten momenteel spelen; van Carlisle United en Scunthorpe tot aan Sheffield Wednesday en Yeovil Town. Of een speler nu doorbreekt bij het eerste van zijn club of niet, zijn optredens op academy niveau zullen altijd worden herinnerd door teamgenoten, ook lang nadat ze zijn vertrokken. Op zondagochtenden, tijdens het ontbijt, zullen hun oude coaches bovendien hoopvol de kranten openslaan om te kijken of één van hen heeft gescoord.

Zo blijven ze altijd een onderdeel van de academy.

—

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.