De heftigste rivaliteit in het Engelse amateurvoetbal

FYI.

This story is over 5 years old.

Sport

De heftigste rivaliteit in het Engelse amateurvoetbal

"TWEE DODE FANS, ÉÉN DODE CLUB," staat er op een grimmig spandoek langs het voetbalveld.
AM
illustraties door Adam Menzies

Het doek wordt middenin een chaos van vuurwerkrook en supportersliederen omhooggehouden door de dikke, getatoeëerde armen van een man die lijkt op een darter die het profniveau niet heeft gehaald.

Dit is niet een bekende wedstrijd uit de Premier League, noch een strijd tussen rivalen in de Championship. De dode club is Chester City, failliet gegaan in 2010 en heropgericht als Chester FC. De overleden supporters zijn David Spencer, die in 2002 van de stadsmuur viel, en Danny Lunt, die in 2012 zelfmoord pleegde. Het spandoek is gemaakt door fanatieke Wrexham supporters en staat symbool voor de lange en bloederige geschiedenis van deze lokale voetbalrivaliteit.

Advertentie

De wedstrijd wordt gespeeld op Engelands vijfde niveau, ver verwijderd van de rijke Premier League. Maar Wrexham is niet Engels: de club ligt in het noorden van Wales, wat een nationalistische draai geeft aan de rivaliteit met Chester. De Engelse club ligt net over de grens. Het terrein van Chester FC overschrijdt de grens zelfs. Het veld ligt in Wales, de toegangspoort, parkeerplaats en het kantoorgebouw in Engeland.

Ongeveer sinds de oprichting van de clubs bestaat er al openlijke vijandigheid, maar de ernst is toegenomen tijdens de opkomst van de casuals en het hooliganisme in de jaren tachtig.

In 1983 degradeerde Wrexham naar de toenmalige Fourth Division, wat betekende dat Wrexham voor het eerst in zes jaar in dezelfde competitie als Chester kwam te spelen. Dat zorgde voor een reeks gewelddadige confrontaties, die begon tijdens hun eerste onderlinge wedstrijd in de Fourth Division. Een groep Wrexham-hooligans infiltreerde Chesters oude stadion, Sealand Stadium, door zich voor te doen als fans van Chester. Eenmaal binnen brak er een gevecht uit, waarbij supporters probeerden de houten barrière te slopen die de twee groepen gescheiden hield.

Een vriendschappelijke wedstrijd tussen de twee teams in 1985 bleek allesbehalve vriendschappelijk. Gevechten braken uit en verspreidden zich naar het veld, waardoor de wedstrijd werd verstoord en politiehonden het geweld de kop in moesten drukken. Politie van een nabijgelegen stad moest ingereden worden om de gevechten buiten het stadion te stoppen. Bussen vol casuals werden afgevoerd.

Advertentie

Om de problemen voor de aftrap de verminderen, heeft de derby een twijfelachtige eer gekregen. Het is de enige amateurwedstrijd in het Verenigd Koninkrijk waarbij een combiregeling geldt. Uitsupporters worden er verplicht in bussen met politiebegeleiding naar het vijandige stadion gebracht.

Sommigen zeggen dat deze regeling de smerigste elementen van de recente duels in de hand werkt, omdat de steriliteit van de aanloop naar de wedstrijden ervoor zorgt dat fans hun haat uiten via spandoeken en liederen, in plaats van gebalde vuisten en gegooide bierglazen. Chester-supporter John is het daarmee eens: “De combiregeling heeft het voor mij verpest,” zegt hij. “Het heeft ook geleid tot een toename van onplezierige, maar ongewelddadige, incidenten in de stadions.”

Paul, Wrexham-supporter, gelooft ook dat de zware aanwezigheid van politie een negatieve impact heeft gehad op de derby. “De wedstrijd is verpest door het onvermogen van de politie van Wales en Cheshire om goed beleid te voeren bij een duel dat 6.000 fans trekt bij Wrexham en 4.000 bij Chester.”

De laatste jaren vonden er een paar heftige incidenten plaats in de stadions – Wrexhams Racecourse en Chesters Deva Stadium – waarbij individuen van beide kanten de dood van rivaliserende supporters op de hak namen.

In 2013 toonde een groep Wrexham-fans een aantal spandoeken tijdens de wedstrijd, waaronder eentje met de tekst, “Vergezel Lunty in de hel”, wederom een referentie aan Chester-supporter Danny Lunt. Een jaar later verzamelde Chester-supporters tijdens de wedstrijd in totaal dertig jaar aan stadionverboden. Hun harde kern – The 125’s – sloeg op trommels, zong obscene liederen en maakte geluid tijdens een geplande minuut stilte ter nagedachtenis aan de mijnramp in Gresford, waarbij 80 jaar eerder 266 mannen uit Wales stierven.

Advertentie

Tijdens de wedstrijd maakte een kleine groep Chester-fans de dood van Scott Torrens belachelijk. Torrens was een prominente Wrexham-supporter die in 2013 stierf aan de gevolgen van een beroerte. Het is lastig om voor te stellen hoe pijnlijk de “Scotty ligt in een kist”-liederen van Chester moeten zijn geweest voor Torrens’ broer, die aanwezig was in het Deva Stadium. Hetzelfde geldt voor de families van Lunt, Spencer en andere fans waarvan de dood gebruikt wordt als verbaal geschut op de tribunes.

De politierechter veroordeelde de acties van de Chester-fans door ze te omschrijven als “bedreigend, misbruikend en verontrustend om te zien”. Daarnaast noemde de rechter de supporters “een schande voor de club”. De rechtbanken in Engeland hebben een lange geschiedenis wat betreft het onredelijk demoniseren van voetbalsupporters uit de arbeidersklasse, maar in dit geval was het lastig om het niet eens te zijn met de politierechter.

Het is verleidelijk om een oud cliché van stal te halen en te zeggen dat het gaat om een kleine minderheid van idioten die zorgt voor de nare elementen van deze derby. Ik sprak met mensen van beide supportersgroepen. Allemaal veroordelen ze de recente acties van beide supportersgroepen.

Ondanks de rivaliteit zien veel fans overeenkomsten tussen de twee kanten, voornamelijk de vrije val die beide teams hebben gemaakt in de Engelse voetbalpyramide. “Het lot van de clubs lijkt op elkaar, in de zin dat beiden hebben gestreden tegen directeuren die financiële mogelijkheden zagen in de clubs,” oppert Wrexham-supporter Paul. “Dit heeft ertoe geleid dat beide teams het profvoetbal uit zijn gedegradeerd en fan-owned zijn geworden.”

Advertentie

Maar er zijn ook grote verschillen. Buiten de economische ongelijkheid – Chester wordt gezien als de rijkere club – lijkt het erop dat sommige Wrexham-fans hun nationale identiteit bij de rivaliteit betrekken, een mening die supporter Bryan deelt: “Verhalen die generaties lang zijn doorgegeven, worden herschreven wanneer Wrexham en Chester het tegen elkaar opnemen,” legt hij uit. “Veel Wrexham-supporters komen niet uit de stad, maar we steunen de club om te uiten dat we Welsh zijn. Er is geen betere manier om dat uit te dragen dan door onze Engelse buren te verslaan.”

Eerlijk gezegd is het makkelijk om de haat van Wrexham richting Chester te begrijpen. Het stadje heeft zijn industrie op brute wijze weggehaald zien worden door Margaret Thatcher. De bewoners kunnen twintig kilometer verderop het rijkere, pittoreske Chester zien liggen en daardoor begrijpelijk gefrustreerd raken. Voetbal heeft de mogelijkheid om pijn en ongenoegen te kanaliseren. In plaats van het uiten van pijn richting de regering, gesloten mijnen of gestopte industrie, kanaliseren sommige Wrexham-fans hun haat richting Chester FC en datgene waar de stad voor staat.

De passie achter de rivaliteit heeft een paar van de lelijkste aspecten van het moderne voetbal blootgelegd. Desondanks blijven derby’s het beste wat er is in het voetbal. Hoeveel doet een seizoen ertoe zonder derby’s? Je wint, je verliest, je speelt gelijk, je wordt dronken, je eindigt weer in de middenmoot. De derby’s zijn de wedstrijden die blijven hangen in het geheugen, trots kapot maken of doen opbloeien, moraal laat opleven of sterven en een kant laten opscheppen voor maanden, soms jaren. Ze bestaan uit dezelfde vieze grondstoffen als persoonlijke rivaliteiten: lokaliteit, financiële verschillen, het stammenconcept dat de ene plek beter is dan de andere – maar derby’s hebben meer.

Derby’s geven negatieve gevoelens een naam, logo en shirt. In het geval van Chester en Wrexham leent de derby zich voor de haat van Wales tegen Engeland. Het geeft de fanatieke fans van beide teams een avond vol gespannen, spectaculair entertainment. Het laat een kleine minderheid het onrecht dat hen is aangedaan kanaliseren via een spandoek of lied waarmee de dood van een vreemdeling wordt gevierd. Een ontmoeting tussen Chester en Wrexham is beladen met het beste en slechtste dat voetbal te bieden heeft.

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.