Hoe de Spelen Boedapest en de rest van Hongarije uit elkaar drijven
Foto via GreenSportBlog

FYI.

This story is over 5 years old.

Sport

Hoe de Spelen Boedapest en de rest van Hongarije uit elkaar drijven

In september zal het Internationaal Olympisch Comité een stad aanwijzen die de Olympische Spelen van 2024 zal organiseren.

Tot nu toe zijn er drie deelnemers overgebleven: Los Angeles, Parijs en Boedapest. De meeste mensen denken dat de race allang is gelopen en dat de strijd zal gaan tussen LA en Parijs. Dat zijn namelijk beide grote steden met een immense infrastructuur, dus ze zijn prima in staat om zo’n enorm evenement te organiseren. Daarnaast zal het ontwikkelen van de Spelen daar relatief minder kosten dan in Boedapest, waar die infrastructuur nog ontbreekt. Boedapest is geen rijke stad. Er wonen een hoop mensen en het BNP ligt rond de 12.000 euro per inwoner. In een onderzoek naar de haalbaarheid van de Olympische Spelen (dat recent is gepubliceerd door het bid comité) komt naar voren dat het organiseren van de Spelen meer dan 3,5 miljard euro zou gaan kosten. Dit is drie procent van het Nationale Product. Daarbij lijkt dit bedrag nog in het niets te vallen met de echte kosten die het organiseren met zich mee zal brengen. Toch doet Boedapest nog steeds mee, en is het overgebleven bij de laatste drie. Boston en Hamburg trokken zich terug omdat er plaatselijk politieke bewegingen ontstonden die zich tegen het idee keerden. De nieuwe burgemeester van Rome maakte het zelfs zijn missie om het bid dat Rome zou uitbrengen te voorkomen. Rome had immers andere problemen en betere manieren om zoveel geld uit te geven. De Hongaarse hoofdstad doet dus wel mee, maar het is mogelijk dat ze zich alsnog gaan terugtrekken. Afgelopen december ging een groep die zichzelf NOlimpia noemt, samenwerken met de politieke jongerenbeweging Momentum. Zij haalden genoeg handtekeningen op om een referendum af te dwingen over het organiseren van de Spelen. Hoewel het al relatief laat is voor zo’n maatregel, wordt het niet als laatste redmiddel ingezet. Volgens Daniel Corsano van NOlimpia staat het bestrijden van het bid al meer dan een jaar bovenaan de agenda. In alle lokale politiek kan er echter maar één referendum per keer in behandeling worden genomen. Dit betekent dat het erg lang kan duren voordat er actie wordt ondernomen. “Daarnaast wil de regering nogal eens ideeën die hen niet uitkomen simpelweg negeren of blokkeren,” geeft Corsano aan. Hij geeft een voorbeeld van leider van de socialistische partij die belaagd werd door een groep ex-gevangenen om te voorkomen dat hij bij een gebouw van de overheid zou binnendringen. Daar wilde hij namelijk een voorstel voor een referendum doen, dat de regering blijkbaar even niet zo goed uitkwam.

Advertentie

De afgelopen maanden heeft Momentum dus volledig ondergronds geopereerd, vertelt Corsano ons. Toen hun voorstel voor het referendum aangenomen moest worden, maakten ze zichzelf pas bekend.

De groep is opgericht in de lente van 2015 door studenten en jonge werkenden. Het bestrijden van de organisatie van de Spelen is een belangrijk onderdeel van hun politieke agenda. Ze willen daarnaast het gevecht aangaan met corruptie, de scheve machtsverhouding in het land en de oneerlijke verdeling van subsidies. “De Olympische Spelen is slechts één voorbeeld van dure publiciteitsprojecten die geplaagd worden door corruptie. Er wordt alleen in geïnvesteerd om aandacht te trekken en belastinggeld weg te sluizen,” zegt Corsano. “De boodschap die NOlimpia wil afgeven, is simpel. Boedapest kan zich de Spelen niet veroorloven. De boodschap die Momentum afgeeft, is dat het geld beter kan worden uitgegeven aan andere belangrijke zaken.”

Corsano vertelt ons vervolgens hoe de Hongaarse president Viktor Orbán een stadion liet bouwen in de stad waar hij vandaan komt. Dat stadion lijkt ook nog eens in de achtertuin van Orbán te staan. De kosten waren torenhoog, terwijl de omgeving minder inwoners heeft dan er in totaal in het stadion kunnen zitten. Ondertussen zijn er meer dan 1,5 miljoen Hongaren die geen veilig huis hebben om de winter in door te brengen.

Momentum heeft nog geen manifest afgeleverd, maar dat wordt volgens Corsano binnenkort gepubliceerd. Ze willen zich richten op gezondheidszorg, onderwijs, infrastructuur, onderdak en bestrijding van armoede. Al deze zaken hebben met elkaar te maken. Toch is er een groot verschil tussen Boedapest, de enige grote stad van het land, en de rest van het land, wat voornamelijk bestaat uit landelijk gebied. De projecten die de Olympische Spelen met zich mee zou brengen, zou alleen maar voor een groter verschil in welvaart tussen deze twee gebieden zorgen.

Advertentie

“Boedapest is een Europese stad, maar grote delen van het land doen nog denken aan de levenskwaliteit op de Balkan,” voegt Corsano daaraan toe. “Wij geloven dat het belangrijk is om die gebieden te ondersteunen en te betrekken in de 21ste eeuw (in sommige gevallen zelfs nog de 20ste eeuw). Dit is voor ons belangrijker dan het brood en spelen voor de inwoners van onze hoofdstad.”

Tot nu toe lijkt de boodschap een groot draagvlak te hebben. Op 29 januari had NOlimpia al 70.000 van de benodigde 138.000 handtekeningen opgehaald om het referendum af te dwingen. Toch streeft de groep er naar om 200.000 handtekeningen op te halen, aangezien ze berichten binnen hebben gekregen over handtekeningen die expres dubbel zijn gezet of zijn vervalst. Ze hebben nog een maand om de benodigde handtekeningen te verzamelen.

Als ze het halen, wordt het een simpel referendum waarin een meerderheid beslist wat de uitslag is. Daarbij is dan wel een opkomst van 50 procent nodig. Het is moeilijk om in te schatten hoe dit in de praktijk zal gaan, aangezien stemmingen in Hongarije altijd door de overheid worden gefaciliteerd en daardoor als onbetrouwbaar worden gezien. De meest recente peiling gaf aan dat 55 procent van de inwoners van Boedapest de organisatie van de Olympische Spelen toejuicht en graag in hun stad zou zien. Maar NOlimpia is het niet eens met die cijfers. Ze hebben een team van sociaal wetenschappers bij elkaar gebracht die de peiling hebben onderzocht, en zeiden dat het “bijna zeker een valse peiling” is. Zij denken dat dit percentage dichter bij 40 procent ligt.

Advertentie

“Als we de handtekeningen weten te verzamelen, weet ik zeker dat we zullen winnen,” geeft Corsano aan. “Dat is precies waarom we hiermee begonnen zijn.”

De inzet van NOlimpia leidt tot vergelijkbare bewegingen. Ze hebben andere politieke groepen geïnspireerd om ook handtekeningen te verzamelen en dat heeft volgens Corsano al geleid tot zo’n 10.000 extra handtekeningen. Zelfs rechtse bewegingen hebben zich aangesloten bij het doel van NOlimpia. Corsano noemt het ongekend. “Het feit dat er voor het eerst sinds de val van het communisme socialisten, liberalen en nationalisten hetzelfde doel nastreven is iets hoopvols.”

Het is ironisch dat het ook de missie van het IOC is om vrede, verbinding en gelijkheid te stimuleren. Maar in steden waarin de afgelopen decennia Spelen zijn gehouden, is op die gebieden bijzonder weinig bereikt. In het verdeelde politieke landschap van Hongarije is het overduidelijk dat alle groepen het nergens met elkaar over eens zijn, behalve als het gaat over de Olympische Spelen.

Tegen beter weten zorgen de Spelen ervoor dat de wereld zich verenigd, maar wel tégen de Spelen. In Boedapest lijkt dit te lukken. Het IOC staat erop dat er lokaal genoeg draagvlak moet zijn om de Spelen toe te wijzen aan een stad, en dit lijkt in Boedapest te ontbreken. Alleen het verzamelen van handtekeningen lijkt al te bepalen of dit draagvlak bestaat, zonder dat er gestemd is. Zo heeft NOlimpia dus eigenlijk al bijna gewonnen.

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.