De Argentijnse hooligans die geen woorden maar kogels gebruiken

FYI.

This story is over 5 years old.

Sport

De Argentijnse hooligans die geen woorden maar kogels gebruiken

De vervallen voetbalstadions van Argentinië vormen het decor van een show die zich vooral buiten het veld afspeelt: oorverdovend gezang, vuurwerk, duizenden vlaggen en tribunes die deinen op Zuid-Amerikaanse ritmes.

Het voetbal zelf lijkt bijzaak.

Maar de hooligans zijn niet alleen maar bezig met sfeer bouwen op de tribunes. Ze knappen ook het vuile werk op voor bobo’s en politici. Vanaf de tribunes besturen ze hun criminele organisaties en om hun lucratieve baantjes te beschermen gaan ze over lijken.

De staantribune achter het doel is het terrein van deze hooligans, de barrabravas. Verscholen onder enorme spandoeken en vlaggen worden schimmige deals gesloten en onderlinge rekeningen vereffend. De clubkleuren vormen letterlijk een dekmantel voor een criminele organisatie.

Advertentie

“De passie van deze barras is vooral geld verdienen, niet clubliefde”, zegt Pablo Carrozza, journalist gespecialiseerd in het voetbalgeweld in Argentinië. In zijn wekelijkse radioshow praat hij over de handel en wandel van de barras.

Volgens Carrozza heerst er een strenge pikorde binnen de harde kern van grote clubs. Wie als barra carrière wil maken, moet eerst laten zien dat hij z’n mannetje kan staan. Dat betekent dat veel van de aspiranthooligans tijd doorbrengen in de fitnessruimte van hun club.

Het zijn vaak jongens van eenvoudige afkomst zonder werk, die bij de harde kern een plek zoeken waar ze zich thuis voelen en geld kunnen verdienen. Maar in het begin moeten de jongste barras zich vaak tevreden stellen met een gratis kaartje en zo nu en dan een shirt.

Carrozza benadrukt dat ‘promotie’ maken steeds meer afhangt van hoeveel geld een barra kan verdienen voor de harde kern. Iedereen die ooit naar een wedstrijd in Argentinië is geweest, weet dat de harde kern rond het stadion kaartjes verkoopt, en je dwingt te betalen als je je auto in de buurt parkeert. De politie knijpt een oogje toe – zij krijgen namelijk een gedeelte van de opbrengst.

“Het zijn handeltjes. Maar de echte business wordt onder de leiders van de barra verdeeld, dus aan de top kun je tonnen verdienen.” Daarbij gaat het niet alleen om de zwarthandel in kaartjes, maar ook drugshandel en zelfs percentages van transfersommen.

Advertentie

De barras van Boca Juniors. (Foto: Remi Lehmann)

De meest beruchte barras zijn van grote clubs zoals River Plate, Boca Juniors of Racing, maar ook in de lagere divisies zijn de barras de baas. Omdat er in de veredelde buurtclubs weinig geld omgaat, richten deze barras zich vooral op het afpersen van lokale politici.

Volgens Carrozza gaan politici regelmatig met de barras in zee. De hooligans beloven zich eventjes koest te houden en te helpen bij verkiezingscampagnes in de armere wijken. Die wijken zijn enorm onveilig, maar er zijn veel stemmen te halen. Zonder de bescherming van de hooligans kunnen politici er geen campagne voeren.

Zelfs voormalig president Cristina Fernández nam het een paar jaar geleden op voor de barras tijdens een van haar publieke toespraken: “Die jongens die op valbrekers staan en de menigte opzwepen zijn geweldig”. In 2010 stuurde haar regering 300 barras gratis naar het WK in Zuid-Afrika. Het was een beloning, zodat ze zich in eigen land goed zouden gedragen.

Af en toe zijn er andere initiatieven om het voetbalgeweld terug te dringen. Zo introduceerde de Argentijnse voetbalbond een persoonsgebonden clubcard. Maar nadat tienduizenden supporters braaf hun biometrische gegevens hadden ingeleverd, stierf de kaart een stille dood.

Nadat in 2013 de 275e ‘voetbaldode’ viel, besloot de regering om uitsupporters niet meer toe te laten bij voetbalwedstrijden op het hoogste niveau. Het mocht echter niet baten. Sindsdien vielen 37 doden bij voetbalgerelateerd geweld. Maar het meest opmerkelijke is dat de slachtoffers met name vallen bij confrontaties tussen fans van dezelfde club.

Advertentie

“Zodra er geld te verdienen valt, ontstaat er een interne machtsstrijd in Argentinië,” verzucht Carrozza. “Deze meningsverschillen worden niet met woorden maar met kogels opgelost.”

Toch merkt de journalist dat de leiders van de barras hun geweld wel proberen te doseren. Ze willen namelijk niet de gevangenis in. De leider van de barra brava moet er voor zorgen dat zijn achterban bang genoeg voor hem is, maar ook voldoende gecompenseerd wordt voor hun loyaliteit. Of in de woorden van Dikke Richard, een barra van derdedivisieclub San Telmo: “Je moet kogels en psychologie gebruiken”.

La Doce in actie. (Foto: Remi Lehmann)

Wanneer dat niet lukt, is er altijd wel een andere groep die de macht probeert te grijpen – vaak gesteund door een bestuurder die voorzitter van de club wil worden. Maar omdat profclubs in Argentinië nog echte verenigingen zijn, hebben ze wel de stem van de socios (leden) nodig. Intimidatie en bedreigingen tegen invloedrijke clubleden zijn dus aan de orde van de dag.

Het verbaast Carroza niet dat de socios stemmen op leiders die zaken doen met de barras. “Het lot van de clubleiding hangt af van de resultaten op het veld: zolang de bal het net vindt, kan de voorzitter aanblijven”.

Soms lijkt het zelfs alsof de harde kern de verkiezingen organiseert. Zo regelen ze vervoer van en naar het stemlokaal, en is er voor de kiezers een broodje worst en cola. “Bij Boca controleren de barras zelfs de toegang tot het stemlokaal. Maar de fans protesteren niet, sterker nog, ze gaan met de barras op de foto,” zegt Carrozza.

Advertentie

Zelfs de spelers van een club zijn niet immuun voor de macht van de barras. Sommigen proberen de barras te vriend te houden, zoals Carlos Tévez. Hij gaf onlangs een enorm spandoek van 88 bij 35 meter cadeau aan La Doce, de harde kern van Boca.

Als de relatie tussen een speler en de clubleiding verstoord is, dan worden barras ingezet om lastige spelers te disciplineren. Javier Rossi van derdedivisieclub Deportivo Morón keek vorige maand in de loop van een pistool nadat hij publiekelijk klaagde over zijn salarisachterstand van drie maanden.

De Argentijnse voetbalbond AFA is te druk bezig met zichzelf om actie te kunnen ondernemen tegen de macht van de barras. De AFA zit in een diepe financiële crisis en is deze zomer door de wereldwijde voetbalbond FIFA onder curatele gesteld. Een speciaal aangesteld crisiscomité moet de door en door corrupte bond de komende tijd zien te redden.

Politici in Argentinië durven de beruchte barras ook niet aan te pakken, terwijl onverschillige fans de andere kant op kijken. Voorlopg lijkt dus niemand de Argentijnse barras te kunnen stoppen.

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.